İlkesizliğin zaferi

SERGE HALIMI

Emmanuel Macron’un yeniden seçilmesi, seçmenlerin ezici bir çoğunluğunun kaçınmayı umduğu bir düellonun sonucu oldu. Bu sonuç, ivmesiz ve umutsuz yeni bir beş yıllık dönemin habercisi. Fransızların çoğunluğu, görevi sona eren cumhurbaşkanın bilançosunun kötü olduğuna (yüzde 56), ülkenin durumunun beş yıl boyunca gerilediğine (yüzde 69), programının tehlikeli olduğuna (yüzde 51) ve özellikle de ayrıcalıklıların tüm çıkarlarına hizmet ettiğine inanırken (yüzde 72) başka seçenek kalmadığından seçimi kazanan Macron, yeniden başkanlığa atanmış buluyor. (1) Bu da Macron’un, bir kısmı daha şimdiden sokağa inmeye hazır olan milyonlarca solcu seçmenin aşırı sağa karşı kendisine oy vermeye razı olmasıyla seçilen bir cumhurbaşkanı olduğu anlamına geliyor. Sokağa dökülmek için de fazlasıyla neden var: Satın alma gücündeki düşüş, emeklilik yaşının artması, iklim konusundaki eylemsizlik, faiz oranlarının artması, işsizlere yönelik cezai tedbirler.

Beş yıl önce, İngiliz haftalık The Economist dergisi Fransız cumhurbaşkanını büyük bir hayranlıkla kapak resmi yapmıştı. Kapak fotoğrafında, üzerindeki ışıltılı takım elbisesi kadar sahte gülümsemesi ile suyun üstünde yürürken görünüyordu. Brexit’in ve Donald Trump’ın Beyaz Saray’a beklenmedik girişiyle şaşkınlık ve korkuya kapılan dünya burjuvazisi için, Macron’un uluslararası sahneye çıkışı sanki öç alma gibi bir karşılık oldu. Avrupa’da aşırı sağ “popülizmin”, “ilerici” liberalizm ve küreselleşmenin yararına gerilemesi bekleniyordu. Bu hayalden geriye pek bir şey kalmadı. Sağlık ve hastane kriziyle birlikte, enerji tedariğindeki zorluklar ve Ukrayna’daki savaş, egemenlik, satın alma gücü, iş faaliyetlerinin yer değiştirmesi ve ekolojik planlama temaları kamusal tartışmalarda giderek artan bir yer işgal ediyor. Öyle ki geçen 10 Nisan’da, Emmanuel Macron’un beş yıllık görev süresinin sonunda, radikal sol etkisini pekiştirdi ve cumhurbaşkanın politikasının önüne set çektiğini iddia eden milliyetçi aşırı sağ, güçlü bir ilerleme kaydetti. Sağın üç adayı ilk turda kullanılan oyların yüzde 32.3’ünü alarak, Devlet Başkanı’nın puanından (yüzde 27.8) daha yüksek bir oran yakaladı. (Bu rakam, Marine Le Pen’in (yüzde 23.1), Eric Zemmour (yüzde 7.1) ve Nicolas Dupont-Aignan’ın (yüzde 2.1) aldığı oyların toplamıdır.