Rusya’da savaşa destek var mı?

ALEXEI SAKHIN ve LISA SMIRNOVA

İlk bakışta Rus gemisi, Kremlin’in komşusu Ukrayna’ya yönelik saldırısının yol açtığı fırtınada yüzüyor gibi görünüyor. Savaşın başlamasının üzerinden bir yıldan uzun bir süre geçerken ülke ekonomisi çökmese de yavaşlıyor (2022’de yüzde – 2.1)… Hükümetten bağımsız enstitülerin ⁽¹⁾ de aralarında bulunduğu kuruluşlarının yaptığı kamu oyu yoklamalarına göre, halkın çoğunluğu hâlâ askeri operasyonların devam etmesinden yana. Bununla birlikte, toplumun dokusundaki çatlaklar derinleşiyor ve bazı şaşırtıcı yakınlaşmalar ortaya çıkıyor. Savaş hakkındaki görüşleri ne olursa olsun giderek daha fazla Rus, “elitlere” güvenmiyor. Şubat 2022’de işgalin başlamasından önce de fark edilen bu durum ivme kazanmaya devam ediyor. ⁽²⁾

Rusya’da korku ikliminin hâkim olduğu bu dönemde toplumun nabzını tutmak hiç de kolay değil. Bağımsız anket kuruluşlarının sonuçlarına ekledikleri metoda ilişkin notları okumak bazen faydalı olabiliyor. Yanıt verenlerin sayısındaki büyük azalma buna bir örnek. Pazar araştırmaları ve kamuoyu yoklamaları yapan Russian Field’a göre, katılımcıların sadece yüzde 5.9 ile yüzde 9.3’ü “özel askeri operasyon” hakkındaki tüm sorulara yanıt verdi. Bu oran çatışmadan önce yapılan anketlere kıyasla üç ile dört kat daha düşük. ⁽³⁾ Russian Fields, geçen şubat ayında yaptığı bir ankette saldırıları artırmaya yönelik önlemler ile barıştan yana olanlar arasında bir seçim yapılmasını önermişti. Katılımcıların sadece yüzde 27’si gerilimin tırmandırılmasını desteklerken, yüzde 34’ü barışa giden yolu desteklediğini söyledi. ⁽⁴⁾