ADAM BACZKO
(Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi’nde (CNRS-CERI) araştırmacı, “La guerre par le droit – Kanuna Göre Savaş” kitabının yazarı. Bu metin, “Les tribunaux Taliban en Afghanistan – Afganistan’daki Taliban mahkemeleri” (CNRS Yayınları, 2024) adlı kitaptan alınmış uyarlanmıştır.)
Çeviri: Dilan Yavuz
Afganistan’ın başlıca şehirlerini ele geçiren ve Batılı güçleri ülkeden çekilmeye zorlayan Taliban, İslam Emirliği’ni Ağustos 2021’de yeniden kurdu. Batı koalisyonu (1) tarafından desteklenen eski rejimden daha az yozlaşmış bir adalet sistemine sahip olan paralel yönetim sayesinde kazandıkları savaşın ardından oluşturdukları ilkel kurumlar, hızla büyüyen ve onlarca yıl boyunca süren silahlı çatışmalar nedeniyle yoksullaşmış 30 milyonluk nüfusun ihtiyaçlarını karşılamıyor.
Taliban, devlet yönetimini ele geçirmeden önce de adalet konularına odaklanabiliyordu. Bu alanda, ihmalkârlıkları açık olan Hamid Karzai ve ardından gelen Eşref Gani hükümetlerinden daha iyi performans göstermeleri halk desteğini arkalarına almalarını sağlıyordu. (2) Ancak siyasi, sosyal ve ekonomik bir çok sorunu çözümsüz bırakan isyan stratejisi artık yeterli olmuyor. Afganlar artık Taliban liderlerinden sadece toprak anlaşmazlıklarını çözmelerini, hırsızlık ya da cinayetlerle ilgilenmelerini değil; ailelerini beslemek, çocuklarını okula göndermek, tıbbi bakım almak ya da iş bulmak gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmasını da bekliyor. Tüm bunlar Talisan liderlerin daha önce ihmal ettiği konular ama artık yeni bir stratejiye ihtiyaçları var. Artık sadece muhafazakâr ve ataerkil ideolojilerinin destek bulduğu kırsal bölgeleri değil kentsel bölgeleri ve özellikle iktidara dönmelerine karşı olan Şii Hazaristan bölgesini de kontrol ettikleri için bu ihtiyaç daha da önemli hale geliyor.
Özel İçerik
Bu içerik sadece gazeteye abone olan okuyucular içindir.Yazının devamını okumak için gazetemize abone olmak ister misiniz?